همه چیز از فردی به نام رول هورنباکر شروع شد! وی کتابی را بدون اینکه خودش را معرفی کند، در مکانی عمومی رها کرد و ادعایی هم بابت قیمت کتاب نداشت! اما یک درخواست از خواننده یا خوانندگان احتمالی بعدی کرد:
شما نیز بعد از خواندن کتاب، آن را در محلی مشابه قرار دهید تا دیگران هم بتوانند از این اثر استفاده کنند.
رول هورنباکر یک مهندس کامپیوتر در ایالت میسوری امریکا بود و نام این رفتار را Book Crossing گذاشت؛ یعنی کتاب در گردش. اگر فکر میکنید علاقهمند به مشارکت در چالش کتابدرگردش هستید ادامه مطلب را از دست ندهید!
در فرانسه کتابهای در حال گردش از 10 هزار جلد فراتر رفته است. این رفتار جدید را میشود به نوعی "کمپین کتابخوانی" یا "کمپین به اشتراک گذاشتن کتاب" در نظر گرفت؛ کمپینی که میتواند به مثابه یک پروژه فرهنگی قابل تامل باشد.
حالا رفتار مذکور به قدری در غرب رواج یافته که کمکم از ترکیه نیز سر درآورده است. در یکی از شهرهای ساحلی ترکیه کنار دریا قدم میزدم که کتابی روی شنها توجهم را جلب کرد. فکر کردم حتما صاحب کتاب فراموش کرده آن را با خود ببرد. برش داشتم و همینکه چشمم به صفحه اولش افتاد؛ از خوشحالی در پوست خود نگنجیدم.
در صفحه اول کتاب یک نفر متن زیر را نوشته بود: من این کتاب را با علاقه خواندم و آن را در همان مکانی که به آخر رسانده بودم رها کردم. امیدوارم شما هم از این کتاب خوشتان بیاید. اگر از آن خوشتان آمد بخوانید و گرنه در همان نقطهای که پیدایش کردهاید، بگذارید بماند اگر کتاب را خواندید شمارهای به تعداد خوانندگان اضافه کنید و با ذکر محل پایان مطالعه، در جایی رهایش کنید. در همان صفحه دستخط سومین خواننده توجهم را جلب کرد: خواننده شماره سه در ترکیه.
پس تا بهحال سه نفر که همدیگر را نمیشناسند این کتاب را خواندهاند. طبق اطلاعات موجود در همان صفحه، خواننده اول کتاب را در استانبول و خواننده دوم در شهر بُدروم مطالعهی آن را به پایان رسانده و رهایش کرده بود. برای این سنت جدید کتابخوانی سایت اینترنتیای راهاندازی شده تا علاقمندان بتوانند با عضویت در آن به رهگیری کتابهایی که رها کردهاند، بپردازند.
توصیه میکنم سری به سایت bookcrossing.com بزنید.
طبق اطلاعات موجود در حال حاضر بیش از 2 میلیون و 500 هزار جلد کتاب که اطلاعاتشان در این سایت ثبت شده در حال گردش هستند. هدف گردانندگان سایت یاد شده، تبدیل کردن دنیا به یک کتابخانهی بزرگ است.
از این به بعد اگر در کافه، در لابی هتل، یا سالن انتظار سینما کتابی را پیدا کردید، تعجب نکنید چون ممکن است با یک جلد "کتاب در گردش" روبرو شده باشید...
چگونه به چالش کتابدرگردش در ایران کمک کنیم؟
اطلاعات دقیقی در مورد اینکه چند نفر در ایران به این چالش پیوسته اند در اختیار نیست. وب سایت معرفی شده در این پست نیز با اینکه کشور و شهرهای ایران را پشتیبانی میکند اما هیچ ساپورتی از زبان فارسی ندارد و این می تواند باعث کاهش انگیزه فعالیت برخی کاربران شود. برای فراگیر شدن این چالش در ایران، فرآیند های زیر پیشنهاد میگردد:
۱. توسعه وبسایت و اپلیکیشن بومی برای جامعه تحت پوشش چالش کتابدرگردش
۲. تهیه فایل label و پرینت توسط علاقهمندان به شرکت در چالش
۳. تهیه فایل راهنمای چالش به منظور الصاق آن به انتهای کتاب
در صورتی که علاقهمند به مشارکت به همکاری در راهاندازی این چالش در ایران هستید، می توانید از طریق همین پست، علاقهمندی خود را اعلام نمایید تا بزودی تیم ایرانی کارزار تشکیل شود.